Niyazi Mehdi - Wikipedia

Niyazi Mehdi 1951-ci il fevralın 26-da Bakı şəhərində qulluqçu ailəsində anadan olmuşdur. Ağdam 1 saylı şəhər məktəbində ibtidai, Bakı 158 saylı şəhər məktəbində orta təhsil almışdır. Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsini bitirmişdir (1968–1973). M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin fəlsəfə fakültəsində estetika üzrə təhsil almışdır (1973–1976). M. A. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun fəlsəfə kafedrasında müəllim (1977–1982), baş müəllim (1982–1984) işləmişdir. Hazırda həmin kafedrada dosent vəzifəsində çalışır (1984-cü ildən). "Kinematoqrafın estetik təhlilində semiotik yenidən araşdırmanın yeri" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir (1979). Doktorluq dissertasiyası Orta çağ müsəlman, eləcə də Azərbaycan mədəniyyətinin semiotik-struktur təhlili üzərində qurulub.^[1]

Ədəbi fəaliyyətə 1970-ci illərdən başlamışdır. Milli ədəbiyyat və estetik mədəniyyət tarixini müasir elmi-nəzəri meyar və fəlsəfi ümumiləşdirmələrlə tədqiq edir. Bədii dil, fəlsəfə, ədəbiyyat və incəsənət problemləri ilə ardıcıl məşğul olur. Dövri mətbuatda müntəzəm çıxış edir. İngilis dilindən elmi tərcümələri var.

Niyazi Mehdi 1992-ci ildən 2003-cü ilə kimi Müsavat Partiyasının konseptual məsələlər üzrə başqan müavini və divan üzvü olmuşdur.^[2]

• Qeyri-hökumət təşkilatlarının cəmiyyətdə rolu. Bakı: Azərbaycan, 1998.
• İnsan öz haqlarını necə qorumalıdır. Bakı: Azərbaycan, 1998 (həmmüəlif).
• Qeyri-zorakı mübarizənin nəzəriyyəsi və taktikası. Bakı: Azərbaycan, 1998 (həmmüəlif).
• Haqları necə qorumalı. Nə etməli, nə bilməli haqqında yaddaş kitabı. Bakı: Azərbaycan, 1999 (həmmüəlif).
• Çətin və dolaşıq durumların kulturolojisi (Şərq və Qərb mədəniyyətlərində virtual örtüyün "kosmoqoniyası"). Bakı: Qanun, 2001.^[3]
• Qanunları necə gerçək etməli: Rəmzi Anayasa Məhkəməsindən 9 örnək. Bakı: Qanun, 2002 (həmmüəlif).
• Səs verəkmi: Azərbaycan qadınına seçki fəallığı üçün yaddaş kitabı. Bakı: Qanun, 2003 (həmmüəlif).
• Azərbaycan bilinmələrindən pıçıldayan nəsələr (Nəsələrlə nəsnələr arasında). Bakı: Qanun, 2003.^[4]
• Demokratiya-Antidemokratiya: İnsan Haqları Bəyannaməsi üstündə rəmzi məhkəmə çəkişmələri. Bakı: Qanun, 2003.
• Qadın konvensiyası və bizlər: "Rəmzi məhkəmə" janrında Monitorinq. Bakı: Qanun, 2004 (həmmüəlif).
• Fəfsəfə tarixində fəlsəfə. Nə və necə deyilənlər haqqında kitab. Bakı: Qanun, 2005 (həmmüəlif).
• Rəmzi Anayasa Məhkəməsi (2005-ci il diskussiyaları). Bakı: Qanun, 2005.
• Zorakılığın metamorfozaları. Bakı: Qanun, 2006 (həmmüəlif).
• Sənətin arxeologiyası. Sənətin arxitektonikası. Bakı: Qanun, 2007.
• Vətəndaş dinləmələrində Azərbaycan problemləri. Bakı: Qanun, 2007.
• Azərbaycan seksizmi vətəndaş dinləmələrində: Qadınlara qarşı ayrı seçkilik haralarda və nələrdə. Bakı: Qanun, 2007 (həmmüəlif).
• Vətəndaş dinləmələrində demokratiya dartışmaları. Bakı: Qanun, 2008.
• Fəlsəfə tarixində fəlsəfə nə və necə deyilənlər haqqında kitab. Bakı: Qanun, 2010 (həmmüəlif).
• Fəlsəfədən diddiklərim: hamı üçün ideyalar, bir də faktlar. Bakı: Qanun, 2010.
• 110 Nəsnə: hərəsindən bir az. Bakı: Qanun, 2014.
• Qəribə adamlar, qəribə olaylar: Azərbaycan tarixindən yığdıqlarım və yozduqlarım Bakı: Qanun, 2018.
• Özümdən diddiklərim. Yeni nəslə dəlsəfə, din, sənət və cəmiyyət haqqında demədiklərimdən. Bakı: Qanun, 2022.
• Kamal Abdullanın diskursları... Bildiklərindən bilinənlərə. Bakı: Qanun, 2024.
• Yəhudi dini. Bakı: Qanun, 2024.

• Altay və Umay. Heç də bayağı olmayan melodram. Bakı: Qanun, 2019; 2024 (ikinci nəşri).
• Mən olmağımın tarixçəsi (memuar), Bakı: Qanun, 2021.
• Bloqer. Bakı: Qanun, 2021.

• Niyazi Mehdi-60 ^{[ölü keçid]}